Thang máy

Thang máy là một thiết bị chuyên dụng để vận chuyển người, hàng hóa, vật liệu,… lên cao, theo phương thẳng đứng hoặc nghiêng một góc nhỏ hơn 15 độ so với phương thẳng đứng theo một tuyến định sẵn. Thang máy là thiết bị nằm trong danh mục các thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động. Các cá nhân, tổ chức phải thực hiện công tác kiểm định an toàn thang máy trước khi đưa vào sử dụng.

Nội dung chính

Phân loại

Thang máy được thiết kế và chế tạo rất đa dạng, với nhiều kiểu, loại khác nhau để phù hợp với mục đích sử dụng của từng công trình.

Có thể phân loại theo các nguyên tắc và tiêu chí sau.

Theo công dụng

Theo mục đích vận chuyển, có sáu loại cơ bản sau:

Chở người – Loại I
Chở người và hàng – Loại II
Chở bệnh nhân (thang bệnh viện) – Loại III
Chở hàng có người đi kèm – Loại IV
Chở hàng không có người đi kèm – Loại V
Loại đặc biệt dùng cho các tòa nhà có mật độ giao thông cao – Thang máy loại VI: Là thang có tốc độ từ 2.5 m/s trở lên, thường dùng cho những tòa nhà trên 15 tầng.

Phân loại dựa trên phương pháp truyền năng lượng

Điện
Thủy lực
Khí nén (chân không)
Thang máy từ trường

Phân loại theo vị trí đặt máy dẫn động (bộ tời kéo)

Thang có buồng máy: Máy dẫn động được bố trí tại buồng đặt thang máy ngay trên đỉnh giếng thang hoặc phía dưới bên cạnh giếng thang.
Loại không có buồng máy: Máy dẫn động đặt trong giếng thang

Phân loại theo hệ thống vận hành

Theo mức độ tự động: Khi cabin tự động dừng tầng, cửa cabin mở tự động hay phải dùng tay
Theo tổ hợp vận hành: Vận hành đơn, kép hoặc theo nhóm
Theo phương thức và vị trí vận hành: Vận hành bằng ấn nút trước các cửa tầng và trong cabin hoặc bằng màn hình cảm ứng đặt ở phòng phục vụ.

Phân loại thang máy theo các thông số cơ bản

Theo tốc độ di chuyển của cabin
Theo tải trọng (khối lượng vận chuyển) của cabin

Phân loại theo kết cấu các cụm cơ bản

Theo kết cấu của máy dẫn động
Theo hệ thống cân bằng
Theo cách treo cabin và đối trọng
Theo hệ thống cửa cabin
Theo bộ hãm an toàn cabin

Các cách phân loại thang máy khác

Bên cạnh các cách phân loại thang kể trên. Người ta còn phân loại thang máy dựa trên các đặc điểm sau:

Theo số cabin trong một giếng thang đơn
Theo vị trí của cabin và đối trọng trong giếng thang
Theo quỹ đạo chuyển động của cabin
Theo vị trí của thang máy so với tòa nhà

Các ký hiệu trên thang máy

Thang máy được ký hiệu bằng các chữ và số, theo dạng tổng quát như sau:

[1]-[2]-[3]-[4]-[5]/[6]-[7]-[8]

Ký hiệu loại thang

Ô số 1 được ghi loại thang. Theo thông lệ quốc tế người ta dùng các chữ cái (latinh) để ký hiệu như sau:

Đối với thang máy điện

Chở người: P (passenger)
Chở bệnh nhân: B (beb)
Chở hàng: F (freight)
Chở thức ăn: D (dumwaiter)
Vận chuyển ô tô: A (automobil)
Thang máy quan sát: OB (obsevation)

Đối với thang không buồng máy: Thêm chữ “MRL” vào trước chữ cái ghi loại thang (MRL – machine room less)
Đối vối thang máy thủy lực: Thêm “H” (hidraulic) trước chữ cái ghi loại thang
Đối với thang máy từ trường: Thêm “LIM” (linear induction motor) trước ký hiệu loại thang
Đối với thang máy khí nén (chân không): Thêm “PV” (pneumatic vacuum) trước ký hiệu ghi loại thang.

Ký hiệu tải trọng thang

Ô số 2 ghi ký hiệu tải trọng thang thể hiện số người hoặc tải trọng vận chuyển lớn nhất cho phép (kg)

Ký hiệu kiểu mở cửa của cabin

Trong ô số 3 ghi ký hiệu kiểu mở của cửa cabin:

Cửa cabin mở chính giữa: Loại 2 cánh mở lùa ngang về hai phía CO (center opening), nếu cửa có 4 cánh lùa ngang về 2 phía là 2CO.
Cửa mở một bên: 2 cánh lùa ngang về một phía là 2S (side opening), 3 cánh lùa ngang về một phía là 3S
Mở chính giữa, hai cánh lùa đứng về hai phía (trên-dưới) được ký hiệu là UD (up and down)
Cửa mở từ dưới, hai cánh lùa đứng lên: 2U
Cửa mở từ dưới, ba cánh lùa đứng lên phía trên: 3U

Nếu cabin có hai cửa thì thêm vào sau kiểu cửa chữ D (double entrance)

cửa thang máy sitc